૨૦મી થી ૨૧મી સદી -યંત્રો થી યંત્રો સુધીની.

૨૦મી સદીને બે ભાગમાં વહેચી શકાય.. પહેલો ભાગ હાર્ડ વર્કનો અને બીજો ભાગ સ્માર્ટ વર્કનો. ૨૦મી સદીની શરૂવાત ઓદ્યોગીક ક્રાન્તીના ચરમ ચક્રની શરૂવાત હતી. બધે જ યાંત્રીકરણ પુરજોશમાં થઈ રહ્યું હતું. બની શકે તેટલુ ઉત્પાદન મેળવવા માનવબળનો મહત્તમ ઉપયોગ આ ગાળા દરમ્યાન થયો. ભલે પછી તે ઉત્પાદન માનવભક્ષક યંત્રો બનાવવા જ કેમ ના થયો હોય. પણ આ ગાળા દરમ્યાન માનવે ખરેખર ચરમબિંદુ સુધીનો પરિશ્રમ કર્યો. જ્યારે માનવીય શક્તિની સિમા આવી ત્યારથી શરૂ થયુ સ્માર્ટ વર્કનું આયોજન. પહેલા આવી એસમ્બલી લાઈન અને ૨૦મી સદીનો અંત આવતા સુધીમાં તો કોમ્યુટર અને રોબોટીક હાથ સુધી વિસ્તરણ થયું. ૨૦મી સદીના છેલ્લા દાયકા સ્માર્ટવર્કના નામે ગુંજ્યા.

પણ ૨૧મી સદી આવી કે તરત આ સ્માર્ટવર્કમાં પણ પુર્ણ પણે હરીફાય થવા મંડી. ૨૦-૨૫ વર્ષ પહેલા સેકંડ્રી કે હાયર-સેકંડ્રી જે વેલ્યુ હતી કે પછી૧૦ વર્ષ પહેલા ગ્રેજ્યુએટની જે વેલ્યુ હતી તે આજે માસ્ટર ડીગ્રીની થવા મંડી છે. અરે તેમાં પણ સ્પેશ્યેલાઝેશનનો જમાનો આવ્યો. સ્માર્ટ વર્કનું સ્થાન સ્માર્ટ હાર્ડ વર્કે લીધુ. જમાના સાથે જંખનાઓ પણ બદલાણી અને જરૂરિયાતો પણ. પહેલા જ્યાં બેઝીક જરૂરીયાતોમાં રોટી કપડા ઓર મકાન આવતું ત્યાં હવે તેમાં પણ સ્પેશીફીકેશન આવ્યું. રોટી ખરી પણ તે પાછી તંદુરી હોવી જોઇએ અને "ઓનેસ્ટ"ની હોય તો વાત જુદી છે બાકી છેલ્લે "કબીર"ની તો હોવી જ જોઇએ. કપડામાં "લી-વાઇન્સ" કે પછી "ફ્લાઇંગ મશીન"ના જીન્સ ઉપર "લીવરપુલ: કે "પીટર ઇંગ્લેન્ડ"નું ફોર્મલ શર્ટ જ જોયશે. મકાન તો સેટેલાઇટમાં 3BHK ફ્લેટ કા પછી બોપલમાં 4BHK પર્શનલ પાર્કીંગવાળો બંગ્લોઝ. આ ઉપરાંત ડ્યુલ સીમ QWERTY કી-પેડ વાળો 5MP કેમેરા સાથેનો સોશીયલ નેટવર્કીંગ ઇનેબલ સ્માર્ટફોન તથા છોકરા માટે 180cc સેલ્ફ સ્ટાર્ટ બાઇક, વાઇફ માટે બ્લેક કલરની Honda એક્ટીવા અને છેલ્લે પોતાના માટે ઓછામાં ઓછી 1.4L સેડાન કાર તો ખરી જ. વ્યક્તિ જરૂયાતનું બહાનું કરી અપેક્ષાની લીટી લાંબી કરતો જ જાય છે પછી તે જરૂરી નથી રહેતું કે તે લીટી તેની પહોચમાં હોય . ચાદર કરતા જ્યારે પગ લંબાવ્યે ત્યારે કા માથુ ખુલ્લુ રહે કા પગ. અને છેલ્લે આ પરિસ્થીતી માટે બધો જ દોષનો ટોપલો ભાગ્ય,નશીબ કે પછી ગોચરના અમુક તમુક બદનામ ગ્રહો ઉપર ઢોળવામાં આવે છે. જાણે જે તે ગ્રહ ગયા ભવનો બદલો કેમ લેતો હોય.

હવે શરૂ થશે કષ્ટો નિવારણને નેજા તળે યંત્રોની માયાજાળ. ટુંકી ચાદર પણ પગ સંકોચવાની શરમવાળી આવી વ્યક્તિના લાભાર્થે પેલી ચાદરમાં થીગળા મારવાની હાટળીઓ આજે સેટેલાઇટનું ૨૪ કલાકનું ભાડુ વસુલકરવાના બહાના તળે લગભગ બધી જ TV ચેનલો ઉપર મંડાયેલા દેખાશે. પ્રભાવશાળી નામ જેવા કે,

૧. બાધા મુક્તિ યંત્ર

૨. કુબેર યંત્ર

૩. નજર સુરક્ષા કવચ

૪. લક્ષ્મી મહાધન યંત્ર

૫. પિરામીડ યંત્ર

૬. શ્રી યંત્ર

૭. વાસ્તુ દોષ યંત્ર

૮. રાહુ યંત્ર

૯. કેતુ યંત્ર

૧૦. શનિ શુભ યંત્ર

૧૧. સૌભાગ્ય લક્ષ્મી યંત્ર.

આ બધુ જ હંબગ છે તેમ તો હું જરાય નથી કહેતો, હશે દૈવિય શક્તિ તેમા પણ શું ખાલી તેને ધારણ કરવાથી જ બધુ સમુસુતરુ થઈ જાવાનું ? રસોયમાં મીઠુનું પ્રમાણ હંમેશા સ્વાદ અનુશાર હોય છે તેનું કોઈ ચોક્કસ પ્રમાણ નથી હોતું તેવું જ જીવનમાં લક-નસીબ-ભાગ્યનું હોય છે તેવું મારૂ દ્રઢ પણે માનવું છે. મીઠા વગરની રસોય જેવી ફીક્કી તેવી જ રીતે નસીબ-ભાગ્ય-લક વગની જીંદગી. પણ તેનો મતલબ તે નથી કે જીવનમાં તે જ સર્વસ્વ છે. કા ચાદર લાંબી કરવી પડે કા પગ ટુંકા આ સિવાયનો ત્રીજો કોઈ ઓપશન જ નથી. હા, માંગેલ ચાદર વધુ સમય નથી રહેતી એક દીવસ તો પાછી આપવી જ પડે છે અને ચોરેલી ચાદરનો ઓપશન માન્ય નથી. કા અપેક્ષાઓ ઓછી રાખો અથવા તો અપેક્ષા મુજબ સ્માર્ટ હાર્ડ વર્ક કરવું બે માથી એક તો કર્યે જ છુટકો. જો બન્ને ના કરવું હોય તો ઉપરોક્ત યંત્રો તમારી રાહ જોય રહ્યા છે. નિરાસાનું વાવેતર આપડેજ યોગ્ય મહેનત ના કરી ને કર્યે છીએ અને છેવટે તેના પર અવિશ્વાષના ફળો બેસે છે. અવિશ્વાષ પોતાની જાત પર, મહેનત પર, ઇશ્વર પર. જીવનની રેસમાં ઓછી મહેનત કરી પાછળ રહી ગયેલા આવા યંત્રોના શોર્ટ કર્ટ શોધતા હોય છે. આવું જ રહ્યુ તો ચાલુ સદી તે આવા યંત્રોની સદી બની રહેશે. ખરૂ કે નહી ?

-: સિલી પોઇન્ટ :-

રસોય તેજ કહી હોય ત્યારે મરચુ વધુ અને લાઈટ કહી હોય ત્યારે મરચુ ઓછુ નાખે તે રસોયાની સમજ કહેવાય પણ સાથે સાથે બીજા મસાલાની પણ વધ-ઘટ કરે તે રસોયાની આવડત કહેવાય. તેવી જ રીતે અનુકુળ સમયમાં ઓછી મહેનત કરી ને અને પ્રતિકુળ સમયમાં વધુ મહેનત કરી ધાર્યા લક્ષ્ય પાર કરવા એટલે સ્માર્ટ હાર્ડ વર્ક.