નાની નાની વાતો...

૨૦૦૮ મા જ્યારથી સોશીયલ નેટવર્કીંગ શરૂ કર્યુ ત્યાર થી અમુક જાતે જ બનાવેલા નિયમો પાળવાનો આગ્રહ રાખ્યો છે. નિયમો બહુ સામાન્ય કહી શકાય તેવા છે અને અમુક નિયમો તો દાજ્યા પછી ના છે પણ જેમ જેમ નિયમો બનાવતો ગયો-બદલ તો ગયો વ્યવહાર સ્પષ્ટ અને પારદર્શક થતા ગયા. હું એમ તો ના કહી શકુ કે છેલ્લા ત્રણ વર્ષ કોઈ પણ જાતની માથાકુટ વગર પસાર થયા પણ જે કાઈ બન્યુ અને તેમાથી જે કાઈ શિખ્યો તેના આધારે જીવનમાં જે કાઈ ફેરફાર કર્યા તે ઓનલાઈન-ઓફલાઇન બન્ને દુનિયામાં કામમાં આવ્યું. કારણ બહુ સિમ્પલ છે માણસ હંમેશા માણસ જ રહેવાનો છે તમે તેને જાણતા હોય કે ના જાણતા હોવ તેના ગુણ-દોષમાં કાઈ ફરક પડવાનો નથી.

શરૂવાત ઓર્કુટીંગ થી જ કરૂ. અદાવાદ આવ્યો તેને હજી છ મહીના જ થયા હતા . ઘણુ બધુ અજાણ્યુ ના જોયેલુ હતું તેમાની એક આ આભાષી દુનિયા પણ ખરી. ક્લાસમા બધા રોજ ઓર્કુટ વિષે પોતાની “એક્સપર્ટ કોમેન્ટ” આપતા હોય ત્યારે મારી પાસે તેના મોઢા જોવા શિવાય બીજો કોઈ વિકલ્પ જ ના હતો. આમ તો યાહુ પર ચેટ કરેલુ પણ આ તો વળી નવી જ વસ્તુ અને તેમા તેના વિષે સાચી-ખોટી જે વાતો સાંભળેલી અને તેના જ આધારે ખોટા નામે જ (ફેક) પ્રોફાઈલ બનાવી. ધીરે ધીરે એવું લાગ્યુ કે ઓહ. આપણે જેવું ધાર્યુ હતું તેવું તો અહી કાઈ નથી ભલે દુનિયામાં ખરાબ લોકોની બોલબાલ હોય અને તેની જ ચર્ચા થતી હોય પણ સારૂ કોઈ છે જ નહી તેવું માનવાને પણ કોઈ કારણ નથી . બોધ :- આપણે જેટલુ ધારેલુ હોય તે બધુ જ સાચુ હોવું તે જરૂરી નથી ક્યારેક આપણી જે તે ધારણા આપળા જ પગની બેડીઓ બની જાતી હોય છે.

ધીરે ધીરે આ આભાસી દુનિયાનો ચસ્કો લાગવા લાગ્યો. બીજાના ફ્રેન્ડસ લીસ્ટ સામે જોય ઇર્ષા થવી સ્વાભાવિક હતી એટલે જાણ્યા અજાણ્યાને રીક્વેસ્ટ મોકલતો ગયો. પણ આ ઉતાવળમાં પાયાગત વાત ભુલી ગયો જેમ વાસ્તવિક જીવનમાં તમારે તમારી જાતને સાબીત કરવી પડે છે તેવું જ કાઈક અહી પણ હોય છે. Who R U ? હું તમારી સાથે શા માટે મીત્રતા કરૂ ? શું હું તમને જાણુ છુ ? આવા આવા અને આનાથી પણ વેધક પ્રશ્નો સામે આવ્યા. અમુક લોકો પાછા ડીપ્લોમેટીક રીતે રીક્વેસ્ટ એપ્રુવ પણ ના કરે અને રીજેક્ટ પણ ના કરે. તરત જ નિર્ણય લીધો સાવ અંગત ના હોય તે સિવાયની કોઈ વ્યક્તિને સામેથી ફ્રેન્ડ રીક્વેસ્ટ મોકલવી નહી. બોધ :- તમે તમારી જાતને ગમે તે માનતા હો જરૂરી નથી કે જે તે સ્વરૂપમાં લોકો પણ તમને સ્વિકારે .

ઓર્કુટીંગમા એક સ્ટેપ આગળ વધ્યો કોમ્યુનિટીઓ માં સક્રીય થયો. ઓનલાઇન ગુજરાતીમાં વ્યક્ત થવાનું પ્લેટફોર્મ મળ્યુ અને દબાયેલા વિચારો ઉછળી ઉછળીને બહાર આવ્યા મીત્રો મળ્યા તેમ અમુક લોકો કે જે આપણી વાત થી સહમત ના હોય તેવા પણ મળ્યા. સારૂ લખો અને જેમ તમારી વાહ વાહ થાય એટલે જરૂરી નથી કે બધા લોકો ખુશ જ હોય અમુક લોકો તમારી પ્રગતીથી ના ખુશ પણ હોય . જેમ જેમ પ્રગતી કરતા જાવ તેમ તેમ મીત્રોની સાથે સાથે આવા લોકોની પણ સખ્યા વધતી જાવાની. આવા અમુક લોકોના પુર્વગ્રહને લીધે થોડુ વેઠવું પડ્યુ. નિયમ કર્યો સ્વેચ્છાએ ક્યારેય કોઈ કોમ્યુનિટીનું મોડરેટર પદ લેવું નહી. બોધ :- ભિષ્મ પિતામહની નિષ્ઠા દુર્યોધનને ઉત્સાહીત કરનારી હોય તો તેનું પરિણામ વિનાશક જ હોય છે . અમુક દુર્યોધનો હંમેશા આપણી પાસે આવી જ નિષ્ઠાની અપેક્ષા રાખતા હોય છે.

એક-બે કોમ્યુનિટીમાં પોપ્યુલર થયા પછી પથારો ફેલાવાની ઇચ્છા રોકી ના શક્યો. સમાંતર ચાલતી બીજી કોયુનિટીમા સક્રીય થયો . બધે જ બધા જ લોકો સરખી રૂચી વાળા હોય તેવું જરૂરી નથી તેટલી પાયાગત વાતને ભુલ્યો . તે જ રીતે અમુક કોમ્યુનિટીમાં હું “સ્થાપિતહિત” હતો તેમ બીજી કોયુનિટીના અમુક લોકો માટે હું ઘુસણખોર હતો. પ્રામાણીકતા-પારદર્શકતા વ્યાપકહિત સામે કાઈ માયને નથી રાખતી તે શિખ્યો પણ અપમાન સહન કરી ને. તરત અજાણી કોમ્યુનિટી (હવે ગ્રુપ) મા એક્ટીવ નહી થાવાનું તેવો નિયમ લીધો. બોધ :- એક જગ્યાએ થોડા માન પાન મળે એટલે જરૂરી નથી કે એવા જ માન પાન બધે જ મળશે . અને આવી અપેક્ષા ખરેખર તો દુખનુ મુળ હોય છે.

કોમ્યુનિટી પર મળેલા અમુક મીત્રો સાથે ચેટ પર પણ ઘણી લાંબી વાતો થતી. તેનાથી આગળ વધી ને SMS અને મોબાઇલ પર વાતો થવા લાગી. ધીરે ધીરે એક ઓફ લાઇન કોયુનિટી-પરિવાર બનવા લાગ્યો. રૂબરૂ પહેલી વખત મળ્યા તેમ તેમ તેમાથી મોટા ભાગ ના લોકો મારા ઘરની એકદમ નજીક રહેતા હોવાનું માલુમ પડ્યુ . છ-આઠ મહીના થી જેની સાથે પરિચય હોય અને જ્યારે ખબર પડે કે તે વ્યક્તિ તો ઘર થી ફક્ત પાંચ મીનિટ ના અંતરે રહે છે ત્યારે કેવુ આશ્ચર્ય થાય ? અને આવા પાંચ-સાત મીત્રો નિકળે તો ? આશ્ચર્યનો ઓવર ડોઝ થવા લાગ્યો. બોધ :- એક જ ઘરમાં રહેતી બે વ્યક્તિ જેમ ક્યારેક મન થી એટલી દુર હોય છે તે જ રીતે લાગણીઓ થી જોડાયેલી બે વ્યક્તિ માટે ફિઝીકલ અંતર કાઇ માયને નથી રાખતું.

અમદાવાદ છુટ્યુ અને તેની સાથે સોશીયલ નેટવર્કીંગ પણ છુટતુ લાગ્યુ. ક્યારેક હાઉક કરવા પુરતો જ આવતો બાકી નિયમીત રીતે તો આજે પણ નથી અવાતું. લોકો ઓર્કુટ પરથી ફેસબુક પર માઇગ્રેટ થયા . ફેસબુક પ્રોફાઇલ તો ક્યારની બનાવેલી પડી હતી પણ મન તેને સ્વિકારવા તૈયાર ના હતું. જેમ જેમ ફેસબુક ઉપર જાણીતા ચહેરાઓ ની ભીડ વધતી ગઈ ના છુટકે અહી આવવું પડ્યું. બોધ :- પરિવર્તન સંસાર નો નિયમ છે તમે નહી બદલાવ તો લોકો તો બદલાય જ જાશે અને પછી થોડુ વધુ જોર લગાડવું પડશે તેને પકડવા માટે.

વધુ આવતા અંકે….

-: સિલી પોઇન્ટ :-

સોશીયલ નેટવર્કીગમા કેટલીય વખત ઝગડા કર્યા છે.. તેના આધારે કાઢેલું તારણ, “બુદ્ધીશાળી વ્યક્તિ જો તમારો વિરોધ કરે તો તેની સાથે જગડો કરવા કરતા તેને મીત્રો બનાવો તમારી પ્રગતીમા તે ભાંડાય (ખાલી વાહ વાહ) કરતા લોકો કરતા વધુ ઉપયોગી નિવડશે. –આ મારો જાત અનુભવ છે. મારી ફેન્ડસ લીસ્ટ માં કેટલાય એવા લોકો છે જેની સાથેની પહેલી મુલાકાત ઝગડાના રૂપમાં જ હતી.