આવું તે કેવું નશીબ…

વિતેલી વાત ભાગ ૧ – http://marisamvedana.blogspot.com/2011/01/blog-post.html ભાગ ૨ http://marisamvedana.blogspot.com/2011/02/blog-post.html મારી સંવેદના પર.

આપણે ત્યાં લોકશાહી છે, મુળભુત અધીકારોની વાતો જોર-જોર થી કરવામાં આવે છે. અને તેનો આપણા સૌને ગર્વ છે. હું કદાચ આ લખી શકુ છુ તેનો શ્રેય મારા “વિચાર સ્વાતંત્ર”ને જાય છે. તમને ગમે તો અથવા તમને ના ગમે તો પણ તમે તમારો મત રજુ કરો તે પણ એક લોકશાહી નો ભાગ છે. બ્લોગ શરૂ કર્યો ત્યારે હું આ લાઇનનો સાવ નિરક્ષર માણસ હતો. જેમ જેમ જોતો ગયો જાણતો ગયો તેમ તેમ એક વાત ખુંચી., “લોકો પોતાને ગમે છે તે જ લખે છે અને પછી અપેક્ષા રાખે છે (અહી દુરાગ્રહ વાંચવું) કે બધા ને ગમવું જ જોય.” કોઈ ને ના ગમે અને/અથવા કાઈક માહીતી દોષ હોય અને કોઈ તેના વિષે કોમેન્ટ કરે એટલે કે જાણે સેન્સેટીવ જગ્યાએ કીડી-મકોડો કર્ડ્યો હોય તેમ બુમા-બુમ કરી મુકે છે. જો વિરોધ કરના વ્યક્તિ બૌધીક ચર્ચા પર ઉતરી આવે અને પોલ છતી થવા મંડે ત્યારે લોકશાહીને નેવે મુકી “ફોલોવર”ની ટોળાશાહી કામે લાગે છે. આવું તો ઘણી વખત જોયું છે અને તે પરથી લોકશાહીની એક વાત નક્કી થાય છે કે, “લોકશાહીમાં સત્યનો નહી બહુમતીનો વિજય થાય છે.” કદાચ અત્યારે કૌરવ-પાંડવ વચ્ચે લોકશાહીની રીતે ચુંટણી જંગ થાય તો કૌરવ જીતી જાય . આજે જો તમારે સત્ય કહેવું હશે અથવા તો સત્યએ જીતવું જ હશે તો પહેલા જે તે સત્ય બહુમતી લોકો સુધી પહોચાડવું પડશે. કારણ કે સત્યની શોધ કરવા કે તેના પ્રયોગો કરવા આજે કોઈ પાસે સમય જ નથી.

અમારા સયુંક્ત કુંટુંબમાં પણ લોકશાહી જ ચાલે છે(હજી ચાલે જ છે.) મે જે કાઈ સ્ટ્રગલ કરી અને કરૂ છુ તેમા સૌથી વધુ મારો જ વાંક હું જોવ છું. હું હંમેશા જોતો આવ્યો છું કે સફળ વ્યક્તિ મોટા ભાગે પોતાની સફળતાનો શ્રેય પોતાની મહેનત અને ઇશ્વર કૃપાને દેતો હોય છે જ્યારે નિષ્ફળ વ્યક્તિ પોતાની નિષ્ફળતાનો દોષ બીજાને માથે ઢોળવાનો પ્રયાસ કરે છે. “સફળ વ્યક્તિની આત્મકથામાં પોતાની મહેનતની વાહ વાહ હોય છે જ્યારે નિષ્ફળ વ્યક્તિની આત્મકથામાં લોકોને ગાળો”.

બીજા દીવસે સવારે યથાર્થ સ્કુલે ગયો પછી હું અને મારી પત્નિ બન્ને મુંજાણા, ૧૦ વાગ્યે જોબ પર પહોચવાનું હતું પહેલા દીવસે જ જો મોડો પડીશ તો ? અને પાછુ ગઈકાલે પેલા ઓફીસમાં કામ કરતા ભાઈ સાથે વાત થયા મુજબ મોડા પડવાની સજા અડધો દીવસનો પગાર હતો અને તે મને કોઈ કાળે પોસાય તેમ ના હતું. ૧૦ વાગ્યે પહોચવા માટે મારે સવા ૯ પહેલા નિકળવું જ પડે અને અત્યારે પોણા ૯ તો થવા જઈ રહ્યા હતા. મોટામાં મોટી તકલીફ મારા ટીફીનની હતી રસોય તો તૈયાર હતી પણ ઘરમાં ટીફીન બોક્સ ના હતું. અવું લેવા નો સમય પણ ના હતો અને ખીસ્સુ પણ. “ચાલ હું નિકળુ ત્યા ક્યાંક નાસ્તો કરી લઈશ” એમ કહી હું સમસર પહેલી જોબ પર પહોચવા નિકળી પડ્યો. ઉત્સાહ કરતા ઉદ્વેગ વધુ હતો. કદાચ તે આત્મવિશ્વાષ ઓછો હોવાની મને પ્રતિતિ કરવતો હોય. જેમ તેમ કરી હું ઓફીસે પહોચ્યો. કાલની જેમ જ હજી ઓફીસ બંધ હતી અને કાલની જેમ જ પેલો ભાઈ ત્યાં ઉભો હતો. થોડો સમય ત્યાં ઉભા રહ્યા પછી થાકી-કંટાળી તેણે મને સામેની કિટલીએ ચા પીવા આવવા કહ્યું. મે “હું નથી પિતો તમે જાવ” તેમ કહી ના પાડી. જો કે કારણ કાઇક બીજુ જ હતું હું તે સમયે પણ મારો ભુતકાળ, મારૂ “શેઠપણુ” મુકી નહોતો શક્યો. હું તેની સાથે ચા પિવા જાવ તો પૈસા મારે જ દેવા જોઈએ અને તે મને પોસાય તેમ ના હતુ તેવુ હું ત્યારે માનતો. બન્ને પોતપોતાના પૈસા આપે તેવું અમદાવાદનું “વહેવારપણું” હજુ હું શિખ્યો ના હતો.

૧૦ વાગ્યા થી લઈ ને લગભગ બપોર ના ૧-૧.૩૦ વાગ્યા સુધી અમે બન્ને ત્યાં જ તે જ સ્થીતીમાં ઉભા-બેઠા રહ્યા. તેણે ઘણી બધી વાતો કરી પણ મોટા ભાગની વાતો હું “કદાચ મને જોબ મળી તે આને ખટકે છે અને એટલે જ આ આપણને ડરાવે છે” તેવું સમજી હું તેને મન પાર ના લેતો.

ઓફીસ ખુલી કે તરત મને નીચે એક કોમ્યુટરમાં પ્રીમીયરની એક કેપ્ચર પ્રોજેક્ટ આપી એડીટીંગ કરવા બેસાડ્યો. લગ્નની કેસેટ તૈયાર કરવાની હતી. મારા માટે સાવ નવું જ કામ હતું. મને થોડી ઘણી સુચના આપી તે તો જતા રહ્યા અને હું મારી રીતે કામ કરતો હતો. આની પહેલા જે એડીટીંગનું કામ કરેલુ તે ડોક્યુમેન્ટરી અને એડ. ફીલ્મ નું હતું અને તેમા ચોક્કસતા જરૂરી હતી એટલે તે જ ચોક્કસતાથી હું કામ કરતો હતો. લગભગ ૧-૧.૩૦ કલાક કામ કર્યા પછી મારૂ શરીર ભુખને લીધે જવાબ દેવા લાગ્યુ હતું. લગભ ૩-૩.૩૦ થવા જઈ રહ્યા હતા અને નીચે હું એકલો જ હતો એટલે નાસ્તો કરવા પણ કોને પુછી ને જાવ ? એટલી વારમાં જ એક કાકા નીચે આવ્યા. કદાચ તે મારા બોસ ના પપ્પા કે કાકા જેવા લાગ્યા. મે તેમને પુછ્યુ, “આજે ટીફીન નથી લાવ્યો નાસ્તો કરી આવું ?” હા જા પણ ૧૦ મીનિટમાં આવી જજે નહીતર અડધા દીવસનો પગાર કપાઈ જશે”. હું તો સ્તભ્ધ થઈ ગયો. મને સવાર વાળો ભાઈ યાદ આવી ગયો.

ઓફીસની બહાર નીકળી મે આમ તેમ ઘણા ફા-ફા માર્યા પણ એટલામાં “મારા ખીસ્સાને પરવડે” તેવો નાસ્તો ક્યાંય નજરે ના ચડ્યો. વધુ દુર જાવ તો અડધા દીવસ ના પગારનું જોખમ. સામે એક જનર સ્ટોર નજરે ચડ્યો ત્યાથી પારલે-જી લઈ સામેની કીટલીએ થી એક ચા લીધી. પરલે આટલા મીઠા ક્યારેય નહોતા લાગ્યા. ૧૦ મીનિટની ડેડલાઇનમાં નાસ્તો કરી પાછો કામે લાગ્યો. થોડીક વારમાં મારા પેલા બોસ આવ્યા અને નાનકડી એવી પોતાની કેબીનમાં તે પણ કામે લાગ્યા. હું કામ કરતો હતો તેની આજુ-બાજુ “પેલા કાકા” કેટલીય વખત આટો મારી ગયા. તેની ધીરજ ખુટી હોય તેમ તે પેલી બાજુની નાનકડી કેબીનમાં ગયા અને પેલા મારા બોસ ને ખખડાવતા હોય તે અવાજે કહ્યું, “આ નમુનો ક્યાંથી પકડી લાવ્યો ક્યારનો એક જ DV પર મંડ્યો છે ?”, “૩૫૦૦ માં કાકા આવા નમુના જ મળે અને તે પણ ટકતા નથી તમારે લીધે.” હું તેનો વાર્તાલાપ સાંભળી ના જાવ તેની તકેદારી લેતા પેલા મારા બોસએ કેબીનનો દરવાજો બંધ કર્યો. “નમુનો” શબ્દ સાંભળી મારૂ મગજ તો બહેર જ મારી ગયું. બંધ કેબીનમાં તેમનો વાર્તાલાપ ચાલતો રહ્યો અને મારૂ બંધ-મગજ ત્યાં જ અટકેલું રહ્યું. લગભગ ૫-૫.૩૦ વાગ્યે ફરી “પેટે” વિગ્રહ કર્યો. ભુખ સહન ના થતા પેલા બોસની “આજે ટીફીન નથી લાવ્યો એટલે વહેલો જાવ ?’ તેમ કહી રજા લઈ ઘરે આવવા નિકળી ગયો. પેલા ને એમ કે કાકા ને લીધે વધુ એક “નમુનો” છટકી ગયો.

ઘરે આવી જોબ વિષે કોઈ ઉત્સાહ જનક વાતો તો કરવાની ના હતી એટલે ઓર્કુટ પર મને જોબ મળી ગઈ ના મીત્રોના વધામણા વાંચી મનને થોડી રાહત થઈ. પછીનો દીવસ રુટીન કામ માં વિત્યો અને બિજો દીવસ ક્યારે ઉગ્યો તેની પણ ખબર ના પડી. બીજા દીવસે હું નિચે ઉતર્યો ત્યારે જ પાછુ ટીફીન યાદ આવ્યુ પણ નીચે જોયુ તો યથાર્થનો જુનો લંચ બોક્સમાં મારૂ ટીફીન તૈયાર હતું. તે લઈ હું સમયસર ઓફીસે પહોચી ગયો. ગઈકાલ કરતા ઉલ્ટું આજે હજી હું પહોચ્યો કે તરત જ પેલા મારા બોસ આવી પહોચ્યા. આજે કામમાં કાલ કરતા થોડી ઝડપ થતી હતી પણ પેલા કાકા જ્યારે પણ બાજુ માથી નિકળે ઉંદરડો(માઉસ) ધ્રૂજી જતો હતો. “એક મીનિટ ઉભો થા તો આ DV કેપ્ચર કરવા ત્યાં લગાડી દવ” મારા બોસનો પાછળથી અવાજ સંભાયો. તેણે હું જે કોમ્યુટરમા કામ કરતો હતો તે કોમ્યુટરમાં કેપ્ચર ચાલુ કર્યુ એટલે હું નવરો પડ્યો. મને નવરો જોય પેલા કાકા મારી પાસે આવી પુછ્યું કેમ બેઠો છે ? “મે કહ્યુ ___ભાઈ અહી કેપ્ચર મુકી ગયા છે” “તો નવરો શું બેઠો છે જમી લે પાછો તેમા સમય બગાડીશ” તેવો લગભગ આદેશ જ કર્યો અને મે ઘડીયાલમાં જોયુ ૧૧.૩૦-૧૨ થવા જઈ રહ્યા હતા. હું જમવા બેઠો તેને હજી ૪-૫ મીનીટ પણ નહી થઈ હોય ત્યાંતો આવી “કેટલી વાર લાગે છે, કાલથી ૪ DV પુરી કર્યા સિવાય ઘરે નહી જવા મળે અને ઓવર ટાઇમ પણ નહી મળે” આટલુ સાંભળતા જ જોબ છોડવાનું નક્કી કરી નાખ્યું. તરત જ બીજો પ્રશ્ન સામે ઉભો રહ્યો “બીજી જોબનું શું ?” માર્ચ મહીના ડેડલાઇન નું શું. ?

વધુ આવતા અંકે…

સિલી પોઇન્ટ

પહેલા જ પેરેગ્રાફમાં કહ્યુ તેમ “લોકશાહીમાં સત્યનો નહી બહુમત્તીનો વિજય થાય છે” તેમા બહુમત્તી મોટાભાગે પૈસા અને શક્તિની હોય છે. :P બીજુ આ લેખના ટાઇટલમાં નસીબની જોડણી ખોટી છે. ખરી જોડણી રવિન(કે પછી રવીન :D) એ મલેશિયા બેઠા બેઠા શિખવાડી છે. અધીરભાઈ જોડણીની બાબતે વખતો વખત ટોકે છે એટલે કદાચ મારી જોડણી થોડી સુધરી છે. બ્લોગર બીરાદરો કોઈક તમને સુધારવા પ્રયત્ન કરે તો તે તમારા ફાયદામાં છે ડીયર એટલુ તો સમજો. બાકી જેવી પ્રભુની ઇચ્છા.

નોંધ :- આ લેખમાળા ૨૦૦૮-૦૯ વચ્ચેના ગાળામાં બનેલ સત્ય ઘટનાઓ ઉપર આધારીત છે. મોટાભાગે અમુક નામો લખવાનું ટાળ્યું છે કારણ કે તે નામ જાહેર કરવાથી કોઈ ફરક પડતો નથી. બીજુ આ લેખમાળા ખાલી મારો બળાપો ના રહી જાય એટલે દરેક લેખના પહેલા પેરાગ્રાફમાં મે સમજી છે-જાણી છે તેની નાની નાની ઉપયોગી વાતો લખવાનો પ્રયાસ કર્યો છે. હું પ્રોફેશન રાઇટર નથી પણ પ્રોફેશન એપ્રોચ રાખવાનો પ્રયાસ જરૂર કર્યો છે. બીજુ આ લેખમાળાના આધારે ઘણા લોકોએ મદદની ઓફર કરી છે હું તે બધાનો ખુબ ખુબ આભારી છું.